Zwapnienia stożka rotatorów

Na czym polega zwapnienie stożka rotatorów?

Zwapnienia w ścięgnach stożka rotatorów to choroba ortopedyczna, polegająca na tworzeniu się złogów wapiennych w ścięgnach – przypomina to obecność drobnych kamyków. Istnieją różne typy zwapnień stożka rotatorów – czasami występuje tylko jedno zwapnienie, ale możliwe jest występowanie kilku, a w skrajnych sytuacjach kilkunastu zwapnień w jednym barku. Najczęściej zwapnienia stożka rotatorów występują u pacjentów w wieku 30-40 lat, choć możliwe jest występowanie zwapnień u pacjentów starszych. Często zwapnienia mogą dotyczyć obu barków.

Jakie są przyczyny zwapnienia stożka rotatorów?

Mechanizm powstawania zwapnień stożka rotatorów nie jest poznany, istnieje wiele teorii próbujących wyjaśnić przyczynę – genetyka, obciążenia, urazy, częściowe uszkodzenia ścięgien powodujące powstawanie nadżerek (ubytków) w okolicy przyczepu stożka rotatorów do kości. Według jednej z teorii z tych ubytków kostnych do ścięgna mogą przedostawać się elementy tworzące zwapnienie.

Najczęstsze objawy zwapnienia stożka rotatorów

Zwapnienia stożka rotatorów potrafią się przeobrażać, co powoduje, że choroba ma dynamiczny charakter. Zdarza się, że zwapnienia w niektórych okresach bywają bezobjawowe – wtedy mogą być przypadkowo odkryte podczas wykonywania badań obrazowych obejmujących okolicę barku.

Zwykle jednak głównym objawem zwapnień stożka rotatorów jest ból, który może okresowo nasilać się i ustępować, często w zależności od obciążeń barku. W niektórych momentach może dojść do bardzo intensywnych dolegliwości bólowych, utrudniających funkcję kończyny i uniemożliwiających sen. Możliwe jest samoczynne wyleczenie – zwapnienia mogą się całkowicie ewakuować ze ścięgna, wywołując początkowo bardzo nasilone dolegliwości, które stopniowo ustępują po wchłonięciu zwapnienia. Jest to choroba, która potrafi być bardzo bolesna i męcząca dla pacjentów, jednak po usunięciu zwapnień jest znaczna szansa na powrót do pełnej sprawności kończyny.

Jak wygląda diagnostyka zwapnienia stożka rotatorów?

Diagnostyka zwapnień w ścięgnach stożka rotatorów polega na badaniu klinicznym (ocenie funkcji mięśni stożka rotatorów) oraz wykonaniu badań RTG barku i USG barku.

Leczenie zwapnienia stożka rotatorów

Leczenie nieoperacyjne

W przypadku braku istotnych dolegliwości możliwe jest leczenie zachowawcze – rehabilitacja i leki przeciwbólowe.

Leczenie operacyjne

W przypadku nasilonych objawów bólowych wskazane jest usunięcie zwapnienia stożka rotatorów. Zwykle na początku ortopeda proponuje ewakuację zwapnienia pod kontrolą USG (barbotage), czyli procedurę małoinwazyjną, wykonywaną w gabinecie zabiegowym w znieczuleniu miejscowym. Pod względem organizacyjnym przypomina to rutynową wizytę u stomatologa, a więc nie wymaga żadnych istotnych przygotowań – nie jest to leczenie operacyjne, a cały zabieg wykonuje się za pomocą igły i strzykawki, bez wykonywania nacięć skóry.

W niektórych przypadkach usunięcie zwapnienia wykonuje się chirurgicznie – jest to operacja artroskopowa, podczas której pod kontrolą kamery usuwa się zwapnienie ze ścięgna. Mimo że jest to relatywnie prosta operacja małoinwazyjna, to jednak wymaga rutynowego przygotowania do znieczulenia, a po operacji krótkiego pobytu w szpitalu.

Niezależnie od zastosowanego sposobu leczenia usunięcie zwapnienia stożka usuwa przyczynę mechanicznego konfliktu, przywraca prawidłowy ślizg i funkcję ścięgien, co daję ogromną szansę na powrót do pełnej sprawności barku.

Autor: Dr hab. n. med. Bartłomiej Kordasiewicz