Operacje
Operacje ortopedyczne
Zespół Idea Ortopedia to grupa ortopedów, którzy mają wieloletnie doświadczenie w wąskich specjalizacjach. Zajmujemy się wybranymi okolicami narządu ruchu, wykonujemy rocznie setki operacji danego stawu. Dzięki temu wielu z nas jest instruktorami na licznych kursach w kraju i za granicą, uczymy operować młodszych kolegów, aktywnie uczestniczymy w działaniach naukowych jako liderzy i członkowie towarzystw chirurgicznych.
Decyzje podejmowane na podstawie prawdziwych danych naukowych oraz z własnego doświadczenia chirurgicznego pozwalają na wybranie takiego sposobu leczenia, który minimalizuje ryzyko niepowodzeń.
Zespół Idea Ortopedia często traktowany jest przez pacjentów jako „ostatnia deska ratunku”. Oznacza to, że dzięki leczeniu chorób trudnych i skomplikowanych, możemy także zająć się w sposób rutynowy mniej skomplikowanymi problemami. Niezależnie od powyższych informacji należy pamiętać, że decyzja o leczeniu chirurgicznym powinna być podjęta wspólnie z pacjentem i wymaga indywidualnego podejścia do każdego chorego.
Leczenie operacyjne powinno być zastrzeżone tylko dla tych chorych, którym nie da się pomóc w inny sposób. Decyzję o operacji należy zawsze podejmować po szczegółowej rozmowie i badaniu klinicznym pacjenta. Znakomita większość operacji kończy się powodzeniem, jednak w chirurgii należy liczyć się z tym, że efekt operacji nie zawsze jest u wszystkich pacjentów jednakowy. Ponadto, nieodłącznym elementem leczenia chirurgicznego jest ryzyko powikłań – to ryzyko jest nieduże, ale jednak występuje. Stąd tak ważne jest, aby ortopeda podejmujący decyzję o leczeniu chirurgicznym dysponował rozległą wiedzą i doświadczeniem. Chirurg powinien mieć odpowiednie umiejętności, aby leczyć zarówno standardowe problemy ortopedyczne, ale również problemy rzadkie i powikłania.
Umów się na zabieg lub operację
Zadzwoń
Rodzaje operacji ortopedycznych
Operacje ortopedyczne można ogólnie podzielić na dwie kategorie:
- Operacje „na otwarto”, wymagające klasycznego otwarcia tkanek, czyli wykonania dostępu do okolicy operowanej. Najbardziej typową operacją wykonywaną w ten sposób jest np. endoproteza stawu.
- Operacje wykonywane w sposób małoinwazyjny, a więc z drobnych nacięć na skórze w okolicy operowanej. Operacje małoinwazyjne można z kolei podzielić na kolejne dwa typy:
- Operacje, podczas których naprawia się uszkodzone elementy pod kontrolą monitora RTG – w ten sposób uzyskuje się obraz informujący o położeniu kości, instrumentów i implantów chirurgicznych – przykładem może być np. zespolenie złamań piszczeli gwoździem śródszpikowym – pręt wprowadzany z nieznacznych dostępów operacyjnych do kości stabilizuje odłamy kostne bez otwierania okolicy złamania
- Operacje artroskopowe, które polegają na wprowadzeniu z niewielkich nacięć kamery do stawu (jest to tzw. artroskopia stawu) – dzięki temu chirurg widzi dokładnie wszystkie struktury stawu i jest w stanie naprawić uszkodzone elementy, a w niektórych sytuacjach – usunąć.
Operacje małoinwazyjne w znaczący sposób zmniejszają rozległość urazu operacyjnego i zmniejszają ryzyko infekcji. W ostatnich latach coraz więcej operacji ortopedycznych można wykonać w sposób małoinwazyjny, zaś artroskopia poszczególnych stawów często wypiera dotychczas stosowane techniki „na otwarto”. Należy jednak pamiętać, że powyższe techniki często się uzupełniają i mogą być stosowane wymiennie. Mimo rozwoju technologicznego i chirurgicznego nie wszystkie operacje można wykonać artroskopowo. Ponadto należy pamiętać, że np. niektóre typy złamania w określonej okolicy mogą wymagać operacji „na otwarto”, a inne będzie można leczyć małoinwazyjnie.
Operacje barku można również podzielić na dwie kategorie operacji wykonywanych w zależności od choroby ortopedycznej – operacje „na otwarto” z klasycznego dostępu chirurgicznego i operacje artroskopowe.
Operacje barku „na otwarto”
Endoproteza barku
- Repozycja i stabilizacja złamań końca bliższego kości ramiennej (choć niektóre typy złamań można stabilizować w sposób małoinwazyjny)
- Repozycja i stabilizacja złamań trzonu kości ramiennej (również niektóre typy złamań można stabilizować w sposób małoinwazyjny)
- Repozycja i stabilizacja złamań łopatki
- Repozycja i stabilizacja złamań obojczyka
Endoproteza barku (endoprotezoplastyka barku)
Endoprotezę barku wykonuje się u pacjentów z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową barku, a dokładnie stawu łopatkowo-ramiennego. Dodatkowym wskazaniem do endoprotezy mogą być:
- Niektóre typy złamań lub zwichnięć
- Martwica głowy kości ramiennej
- Nowotwory
- Inne rzadsze choroby okolicy barku
Operacja endoprotezoplastyki polega na usunięciu zniszczonych powierzchni stawowych i zastąpieniu ich gładką powierzchnią sztucznych elementów, czyli endoprotezą. Endoproteza barku ma istotne działanie przeciwbólowe, dodatkowo także daje szansę na przywrócenie ruchomości barku. Obecnie stosuje się dwa główne typy endoprotez barku:
- Endoproteza anatomiczna barku, gdy wymienione powierzchnie endoprotezy przypominają naturalny kształt anatomiczny panewki łopatki i głowy kości ramiennej.
- Endoproteza odwrócona barku – elementy endoprotezy są ustawione odwrotnie niż w przypadku anatomicznej budowy stawu: po stronie panewki, czyli naturalnie „wklęsłej” okolicy łopatki zakłada się tzw. sferę, czyli element kulisty endoprotezy. Po stronie naturalnej kulki, jaką jest głowa kości ramiennej – zakłada się wklęsłą wkładkę endoprotezy. Zamiana ta powoduje, że mięsień naramienny może stać się głównym „silnikiem” barku, dzięki czemu rola mięśni stożka rotatorów w tej sytuacji jest mniej istotna – jest to więc rozwiązanie dla pacjentów, którzy oprócz zniszczenia elementów kostnych stawu mają jeszcze towarzyszące uszkodzenie ścięgien stożka rotatorów.
Endoprotezę barku wykonuje się rutynowo, choć rzadziej niż endoprotezę biodra lub kolana.
Po operacji
Po operacji pobyt w szpitalu trwa zwykle 1-2 dni. W standardowych przypadkach unieruchomienie w temblaku stosuje się przez okres 3-4 tygodni u chorych z endoprotezą anatomiczną oraz przez 3-7 dni u chorych z endoprotezą odwróconą.
Powrót do aktywności dnia codziennego zwykle zajmuje ok. 2-3 miesięcy, zaś ostateczny efekt endoprotezy widoczny jest po 6-12 miesiącach.
Rehabilitacja po operacji
Praktycznie natychmiast po operacji zaczyna się delikatną rehabilitację operowanej kończyny. Bardzo ważne jest, aby proces rehabilitacji był delikatny, a intensywność ćwiczeń dobierana indywidualnie do stanu pacjenta. Zbyt agresywna rehabilitacja może nasilać ból, wydłużyć proces odzyskiwania ruchomości, a w skrajnych sytuacjach doprowadzić do obluzowania lub zwichnięcia endoprotezy.
Artroskopia barku
Artroskopia barku jest rutynową techniką operacyjną wykorzystywaną w leczeniu większości chorób tej okolicy. Operacje artroskopowe barku można podzielić na dwie kategorie operacji:
- Artroskopie rekonstrukcyjne, podczas których przyszywa się uszkodzone tkanki do kości – w większości chorób jakiś element barku został oderwany od swojego anatomicznego przyczepu do kości. Celem tej operacji jest ponowne przymocowanie na właściwe miejsce uszkodzonych tkanek. Oderwane elementy przyszywa się za pomocą nici osadzonych w kości, czyli tzw. implantów lub kotwic. Przyszycie tkanki do kości pozwala na jej wygojenie (czyli stworzenie blizny) w prawidłowym, anatomicznym położeniu – stąd pochodzi nazwa „rekonstrukcja”. W operacji tej wszystkie stosowane implanty stanowią zakotwiczenie nici w kości, zaś nici pełnią rolę podobną do szwów na skórze – mają unieruchomić tkanki, aby powstała blizna łącząca uszkodzoną tkankę z kością. Najczęstsze artroskopie rekonstrukcyjne barku to:
- Artroskopowa rekonstrukcja obrąbka/uszkodzenia SLAP
- Artroskopowa stabilizacja obrąbka w przypadku niestabilności (artroskopowa rekonstrukcja sposobem Bankarta)
- Artroskopowa stabilizacja sposobem Latarjet w przypadku niestabilności
- Artroskopowa rekonstrukcja stożka rotatorów
- Artroskopowa tenodeza bicepsa
- Artroskopowa rekonstrukcja zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego
- Artroskopowe transfery mięśniowe w masywnych, nienaprawialnych uszkodzeniach stożka rotatorów
- Artroskopowa stabilizacja złamania guzka mniejszego kości ramiennej
- Artroskopowa stabilizacja złamania guzka większego kości ramiennej
- Artroskopowa rekonstrukcja złamania brzegu przedniego panewki
- Artroskopowa rekonstrukcja złamania brzegu tylnego panewki
Po operacji
Pobyt w szpitalu po tego typu operacji wynosi zwykle 1 dzień (a właściwie 1 noc po operacji). Praktycznie od pierwszego dnia po operacji rozpoczyna się bardzo delikatną rehabilitację.
W związku z przyszyciem uszkodzonych tkanek w okresie 4-6 tygodni stosuje się temblak lub ortezę (czyli temblak z niewielką poduszką odwodzącą) – unieruchomienie zdejmuje się zwykle dwa razy dziennie w celu wykonania ćwiczeń operowanej kończyny. Okres ograniczonej ruchomości pozwala na wygojenie tkanek. Po okresie unieruchomienia rozpoczyna się delikatne ruchy czynne, ćwiczenia w wodzie i stopniowe rozciąganie tkanek – na tym etapie należy spodziewać się ograniczenia ruchomości barku, co jest zwykle pozytywnym objawem wygojenia operowanych tkanek. Od 12 tygodnia, pod warunkiem odzyskiwania ruchomości, stopniowo rozpoczyna się obciążanie operowanej okolicy, aby przygotować staw do powrotu do pracy lub sportu. Cały proces może trwać od 4 do nawet 12 miesięcy, co zależy od wielu czynników indywidualnych: jakości tkanek, odpowiedzi zapalnej stawu na operację, tolerancji bólu itd. Bardzo ważne jest, aby na siłę nie próbować przyspieszać naturalnego procesu gojenia i przebudowy tkanek.
- Artroskopia barku polegające na oczyszczeniu stawu lub usunięciu elementów uciskających inne elementy stawu. Jest to zwykle mniejsza operacja niż artroskopowa rekonstrukcja uszkodzeń. Najczęstsze operacje tego typu to:
- Artroskopowe usunięcie ciał wolnych (chondromatoza)
- Artroskopowe oczyszczenie stawu (debridement) w zmianach zwyrodnieniowych
- Artroskopowe uwolnienie nerwu nadłopatkowego
- Artroskopowe uwolnienie splotu ramiennego
- Artroskopowe usunięcie zmian zwyrodnieniowych stawu barkowo-obojczykowego
- Artroskopowe usunięcie zwapnień stożka rotatorów
Po operacji
Pobyt w szpitalu po tego typu artroskopii barku wynosi podobnie 1 dobę. Ponieważ w okresie pooperacyjnym nie oczekuje się na „przyklejenie” tkanek do kości, to unieruchomienie w temblaku pełni tylko rolę przeciwbólową i zwykle stosuje się w czasie od 1 do 5 dni.
Powrót do pełnej aktywności jest zwykle krótszy niż w przypadku operacji rekonstrukcyjnych i zwykle wynosi od 2 do 4 miesięcy. U niektórych pacjentów, z nieznanej przyczyny reakcja tkanek na operację może być bardzo intensywna – dzieje się tak w tego typu operacjach rzadko, ale może to prowadzić do wtórnego, pooperacyjnego barku zamrożonego, a wtedy czas rekonwalescencji może wydłużyć się do ok. 12 miesięcy.
Rehabilitacja po operacji
Natychmiast możliwe są delikatne ruchy kończyną, po wygojeniu ran rozpoczyna się delikatne ćwiczenia w wodzie. Rehabilitacja rozpoczyna się praktycznie natychmiast po operacji, a wprowadzanie stopniowo ćwiczeń obciążających bark rozpoczyna się w zależności od bólu i ruchomości barku w okresie pooperacyjnym.
Operacje „na otwarto”
Zespolenia złamań okolicy łokcia:
- Zespolenie złamań końca dalszego kości ramiennej
- Zespolenie złamań wyrostka łokciowego
- Zespolenie złamań głowy kości promieniowej
- Endoproteza głowy kości promieniowej
- Zwichnięcia łokcia ze złamaniem głowy kości promieniowej i złamaniem wyrostka dziobiastego
- Endoproteza całkowita łokcia
Artroskopia łokcia
Artroskopia łokcia, podobnie jak wszystkie operacje artroskopowe, polega na wprowadzeniu kamery, czyli artroskopu do stawu i wykonaniu naprawy uszkodzonych struktur. Artroskopia łokcia jest wykonywana zdecydowanie rzadziej niż artroskopia kolana lub barku. Być może wynika to z ryzyka związanego z bliskością nerwów, które odpowiadają za funkcję ręki, co oznacza, że możliwe jest upośledzenie ruchów ręki w przypadku uszkodzenia któregoś z tych nerwów. Ryzyko to jest niewielkie i wynosi statystycznie ok. 1%. Stąd ważne jest bardzo staranne, stopniowe szkolenie ortopedy, aby minimalizować ryzyko powyższego uszkodzenia. W przypadku doświadczonego zespołu operacyjnego artroskopia łokcia jest operacją rutynową, która posiada wszystkie korzyści operacji małoinwazyjnej:
- Mniejsze ryzyko infekcji
- Możliwość dokładnego obejrzenia każdego fragmentu stawu
- Mniejszą rozległość uszkodzenia tkanek
Najczęstsze operacje artroskopowe łokcia to:
- Usunięcie ciał wolnych
- Synowektomia, czyli usunięcie błony maziowej
- Usunięcie licznych ciał wolnych i synowektomia w chondromatozie łokcia
- Usunięcie deformacji kostnych po złamaniach
- Usunięcie fałdów błony maziowej
- Artroliza łokcia, czyli uwolnienie przykurczu łokcia z powodu zmian kostnych i przykurczu torebki stawowej
- Resekcja głowy kości promieniowej
- Usunięcie lub stabilizacja wydzielonego fragmentu chrzęstno kostnego w wydzielającej martwicy chrzęstno-kostna (osteochondritis dissecans, problem dotyczący najczęściej główki kości ramiennej, rzadziej bloczka kości ramiennej)
- Stabilizacja złamań śródstawowych
Umów się na zabieg lub operację
Zadzwoń
Zabiegi pod kontrolą USG
Punkcja stawu / torbieli / krwiaka
Niektóre choroby ortopedyczne powodują zbieranie się płynu w stawie, jak również powstanie zbiorników płynowych pozastawowo, takich jak torbiele czy ropnie.
Punkcja polega na wprowadzeniu igły do przestrzeni płynowej i zaaspirowaniu (usunięciu) jej zawartości w celach leczniczych lub diagnostycznych. Przeprowadzenie zabiegu przez ortopedę pod kontrolą USG pozwala kontrolować w pełni przejście igły przez tkanki, minimalizując ryzyko uszkodzeń okolicznych struktur szlachetnych (nerwy, naczynia krwionośne). Daje również precyzję pozycjonowania końca igły, umożliwiając nakłucia również trudno dostępnych miejsc, położonych głęboko w tkankach.
Ewakuacja jamy wapiennej stożka rotatorów
Wykonywana najczęściej w obrębie czepca ścięgnistego stawu ramiennego, ma na celu usunięcie zwapnień ścięgien stożka rotatorów, powodujących bóle barku oraz jego dysfunkcję. Rzadziej, zabieg wykonywany jest w entezie (w przyczepie) ścięgien prostowników/zginaczy w łokciu.
Barbotage / Dry needling
Jest to procedura wykorzystywana do rewitalizacji zmian zwyrodnieniowych, takich jak entezopatia przyczepu wspólnego prostowników na nadkłykciu bocznym (łokieć) lub przyczepu rozcięgna piętowego (ostroga piętowa) oraz zmian pourazowych, gojących się z luźną, niewydolną blizną. Procedura może być skojarzona z podaniem leku.
Tenotomia ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia
Zabieg ortopedyczny polega na wielokrotnym nakłuwaniu igłą ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia w jego przebiegu proksymalnym, powodując jego całkowite przerwanie.
Uwolnienie zrostów / blizny
Do powstania zrostów/zwłóknień i blizn najczęściej dochodzi w przypadku przebytego leczenia operacyjnego. Doznany uraz, w którego trakcie dochodzi do uszkodzenia struktury tkanki i wynaczynienia krwi (powstaje krwiak) może także być powodem zwłóknienia, powodującego zaburzenie ruchomości / napięcia struktur okolicznych dając objawy bólowe.
Iniekcja leku do stawu / kaletki w okolicę więzadła / ścięgna / mięśnia
Iniekcja, inaczej zastrzyk, polega na wprowadzeniu igły do tkanek organizmu i wstrzyknięciu substancji leczniczej. Podobnie jak w przypadku punkcji, USG pozwala kontrolować w pełni przejście igły przez tkanki, dając precyzję i pewność miejsca podania leku (maksymalizując jego efekt terapeutyczny) oraz minimalizując ryzyko uszkodzeń okolicznych struktur.
Osocze bogatopłytkowe
Jest to autologiczny preparat krwiopochodny, w którym znajdują się skoncentrowane płytki krwi zawieszone w niewielkiej objętości osocza.
Koncentracja płytek krwi w osoczu bogatopłytkowym wiąże się z wyższym stężeniem płytkopochodnych czynników wzrostu, które uczestniczą w procesach regeneracyjnych tkanek.
Proces przygotowania i iniekcji PRP trwa ok. godziny i polega na pobraniu 60 ml krwi obwodowej, następnie jej odwirowaniu, które pozwala na oddzielenie elementów morfotycznych, różniących się ciężarem własnym oraz wstrzyknięciu tak przygotowanego preparatu do chorej tkanki, najczęściej pod kontrolą USG, dla zapewnienia maksymalnej kontroli iniekcji.
Umów się na zabieg lub operację
Zadzwoń